De rechtbank zegt te begrijpen dat tbs-klinieken vinden dat het voor hen in feite onmogelijk is om ervaringsdeskundigen in dienst te nemen vanwege het vereiste van een VOG P. ‘Deze impasse kan de rechtbank niet oplossen. Dit is een politiek-bestuurlijke aangelegenheid’, staat in de uitspraak die zojuist is gedaan.

Bom

De zaak rondom de VOG diende bij de rechtbank in Arnhem en wordt door veel andere klinieken, die ook met ervaringsdeskundigen werken of willen werken, nauwlettend gevolgd. Volgens advocaat en tbs-expert Jan-Jesse Lieftink, die Chito bijstaat, legt deze beslissing een bom onder het werk met ervaringsdeskundigen. Ook Veldzicht zelf heeft steun uitgesproken voor Chito.

Lieftink zegt dat zijn cliënt ‘heel teleurgesteld’ is over de uitspraak. ,,We beraden ons in overleg met Veldzicht over een eventueel hoger beroep. Het is nu nog te vroeg daar iets over te zeggen.’’

Doodslag

Jorge Chito is in 2011 veroordeeld tot een gevangenisstraf en terbeschikkingstelling (tbs) met voorwaarden voor doodslag. De tbs-maatregel liep in 2014 af. Na de afloop van tbs maakte de man positieve ontwikkelingen door. Hij volgde verschillende opleidingen en haalde diploma’s.

Sinds 2021 werkt hij als ervaringsdeskundige bij een tbs-kliniek, die deel uitmaakt van de DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen). Ook zet hij zich in voor de Wetenschappelijke Advies Raad van CPT Veldzicht. Sinds 1 juli 2022 geldt een VOG P-plicht voor (onder andere) de functie van Chito. Zonder VOG is hij zijn baan kwijt.

Belangen

De rechtbank benadrukt in de uitspraak dat ze de vraag beantwoordt of de staatssecretaris in redelijkheid tot het oordeel kon komen dat de VOG P moest worden geweigerd en of het belang van de man zwaarder weegt dan het belang van de samenleving.De rechtbank heeft meegewogen dat de man werkt in een omgeving waar kwetsbare mensen verblijven en waar hoge integriteitseisen gelden.

Voor het beoordelen van het al dan niet afgeven van een VOG P stelde de minister/staatssecretaris en de DJI een screeningsprofiel op. Chito kan daar niet aan voldoen, omdat hij een strafblad heeft. Volgens de staatssecretaris staat de kans op herhaling (recidiverisico) het doel waarvoor de VOG P wordt afgegeven in de weg.

De rechtbank ziet geen aanleiding in te grijpen.

Incident

Daarbij speelt ook een incident uit 2022 een rol. Uit politiegegevens leidt de rechtbank af dat Chito naar het ziekenhuis moest, omdat hij diverse drugs en alcohol door elkaar had gebruikt. De man pleegde het delict waarvoor hij tbs kreeg ook onder invloed van drugs en alcohol. Behandeling voor deze verslaving speelde een rol in de tbs-behandeling die de man onderging.

Gelet op dit incident valt volgens de rechtbank niet uit te sluiten dat er een risico bestaat dat de man bij stressvolle situaties opnieuw alcohol en drugs gaat gebruiken. ‘Dit vergroot het risico op herhaling. Een klinisch psycholoog bevestigt dit.’

Niet strafbaar

Advocaat Jan-Jesse Lieftink bestrijdt dat stellig. ,,De uitleg van de rechtbank strookt niet met die van de gedragspsycholoog. Het was een eenmalige fout. Hij heeft in 2022 niets gedaan dat strafbaar is en heeft daarna zijn leven weer goed opgepakt. Daarmee bewijst hij volgens mij juist dat de kans op herhaling er niet is.’’